Veenendaals
dagblad
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Rede Den Uylwekt verwachting:
CHAOS BIJ
BOUW-
STICHTING
Buiten
GESSYKA MAG NIET BLIJVEN
Opcenten
auto
belasting
12 pet.
omhoog
Decors voor Zeskamp verbrand
Alfrink: Zoeken
naar procedure
bisschopsbenoeming
union
ANTWERPEN VREESDE
EXPLOSIE VAN BOM
Buien
V.S.-instructeurs
in Cambodja
Pleeggezin in
Terneuzen
moet Frans
vondelingtje
afstaan
Senaat akkoord
„NEDERLAND MIDDEN IN GELOOFSCRISIS"
Regering van FS
tapt telefoon van
r.-k. kerk af
Ontploffing bleef zonder schade
WOENSDAG 27 JANUARI I97I - 45e JAARGANG no. 22
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG De kans is niet gering dat liet bestuur
van de Partij van de Arbeid zich in zijn aan het partijcon
gres (volgende week in Amsterdam) voor te leggen voor
stellen minder scherp tegenover de confessionele partijen
zal opstellen dan in zijn verklaring van 23 december jl.
waarin samenwerking met KVP, ARP en CHU na de
Tweede-Kamerverkiezingen van 28 april praktisch uitge
sloten werd.
Aanleiding tot deze gissing die gisteren op het Binnenhof druk besproken werd
is een passage in een korte radiotoespraak van PvdA-Kamerfractievoorzitter
drs. J. M. den Uyl waarin hij gewag maakt van „nieuwe feiten waarmee het
partijbestuur zeker rekening zal houden", een toespraak, waarmee ook kandi
daat-voorzitter Van der Louw (Nieuw Links) instemming heeft betuigd.
Landschapsbinding
GESCHOKT
SCHMELZER
SPANNING
Kloosterzuster
Wapen U tegen vocht en kou met een
verwarmings-matras
Af en toe regen
Bur. voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal.
Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.), Giro 1321600.
Losse nummers 0,30; Abonnement
1,30 p.w., 5,50 p.m., 16,25 p.kw.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei",
opgericht in 1926.
Uitg.: Wegener'-s Couranten Concern n.v.
Advertentietarieven op aanvraag.
,PvdA zoekt
toenadering
tot confessionelen'
HOOGEZAND De woningbouw-
stichting Volksbelang in Hoogezand
heeft een achterstand in het innen van
huren van een klein half miljoen.
Van de drieduizend huurders hebben
zeker duizend een achterstand. Een
aantal bewoners heeft in drie tot vier
jaar geen huur betaald.
De Gemeenteraad van Hoogezand-
Sappermeer heeft een vernietigend oor
deel uitgesproken over het beleid van
directie en bestuur van Volksbelang. De
directeur, de heer J. van den Berg, te
vens fractievoorzitter van de Partij van
de Arbeid, is ontslagen.
De raadsleden waren stomverbaasd,
dat niet eerder in deze zaak is ingegre
pen. In 1966 werden reeds moeilijkhe
den bij Volksbelang gerapporteerd.
Volgens de raadsleden is sindsdien
maar wat aangerommeld.
Ontvangen gelden werden niet ge
boekt. Door het slechte beleid zijn vele
woningen verwaarloosd. Herstel zou
een kapitaal gaan vergen.
Qinds het vogelbroedseizoen van
1963 werd door het voormalige
Rivon met behulp van de zoge
naamde 10 hectare-bloktranssect-
methode een onderzoek uitgevoerd
naar de inventarisatie der vogel
wereld van Nederland. Het betrof
liefst 800 van zulke blokken"ver
spreid over het gehele land en bij
de publikatie ervan werd ten be
hoeve van de Werkgroep Weide
vogels Natuurbeschermingsjaar
1970" voorrang verleend aan de
verwerking van de tellingen uit
gras- en bouwlanden, zodat wij dit
nu al weten.
Prof. dr. D. M. de Vries bericht
hierover, dat een dozijn soorten
als weidevogels werd bestempeld
als zijnde bewoners van de min of
meer open landschappen (gras
grond, bouwland, heide, hoogveen
en zanden); voorts werd de soor
tenrijkdom in het geheel berekend
en het aantal der weidevogels, al
les alleen voor het broedseizoen.
Men kwam voor het grasland tot
een gemiddelde van 13 soorten en
58 stuks per 10 ha. Naast 112 soor
ten totaal in vergelijking tot het
bouwland, onderscheidenlijk 8
soorten en 29 individuen, dit is ge
middeld 70 soorten bij elkaar.
Grasgronden herbergen dus een
rijker vogelwereld dan bouw-
akkers, al raken deze blijkbaar
meer in trek. De resultaten van de
2 miljoen ha gras- en bouwland
tezamen geven verbazingwekkende
aantallen, namelijk niet minder
dan 1.109.000 spreeuwen, 1.107.000
veldleeuweriken, 846.000 kieviten,
716.000 grutto's, 507 boeren
zwaluwen, 478.000 wilde eenden,
392.000 scholeksters, 326.000 gele
kwikstaarten, 304.000 graspiepers,
324.000 tureluurs, 228.000 kemp
hanen en 134.000 huiszwaluwen.
Weilénden vormen dus wel echt
de grotetrekpleisters, zowel voor
nestelaafs als trekkers. Ik heb be
wondering voor de onderzoekers,
die er zoveel animo voor aan de
dag leggen.
27-1-71
A. B. Wigman.
De heer Den Uyl zei o.a.: „De afgelo
pen weken hebben zich nieuwe feiten
voorgedaan, zoals de uitspraken van
Kloos en Lanser, die erop duiden hoe
zeer de vakbeweging prijs stelt op een
regering mét de PvdA. Dat raakt uiter
aard de samenwerking met andere par
tijen. Het partijbestuur zal daar zeker
rekening mee houden bij het formule
ren van de voorstellen aan het congres
over de voorwaarden die de PvdA voor
deelneming aan een regering stelt. Ik
heb zeker de hoop niet opgegeven dat
het mogelijk zal blijken dat dr. Drees
en de PvdA elkaar vinden in datgene
wat hen zo lang verenigd heeft: in
eensgezindheid streven naar maat
schappelijke hervormingen, die de sa
menleving wat rechtvaardiger maken
en die de achtergestelden nieuw uit
zicht bieden".
De fractievoorzitter (en lijstaanvoer
der) merkte aan het begin van zijn toe
spraak op dat het bericht dat dr. Drees
sr. mogelijkerwijs uit de partij zou tre
den, hem uiteraard geschokt heeft, „al
wist ik reeds langer dat hij bezwaren
heeft tegen de ontwikkeling van de
partij". „Ik heb grote bewondering voor
Drees. Hij is toch meer dan iemand an
ders de architect geweest van de ont
wikkeling van ons land na de oorlog,
een land waarin sociale zekerheid en
volledige werkgelegenheid voorop zijn
komen te staan. Maar er waren en zijn
natuurlijk altijd verschillen van in
zicht. Zo is Drees nooit warmgelopen
voor de opvoering van de gemeen
schapsvoorzieningen en de daarmee ge
paard gaande stijging van de belasting
druk".
De heer Den Uyl memoreerde dat dr.
Drees de laatste jaren nogal eens heeft
laten merken dat hij weinig ingenomen
is met de opkomst van Nieuw Links en
de pogingen van de PvdA in de rich
ting van een progressieve concentratie.
„Daarbij zijn ook naar mijn mening
door de PvdA fouten gemaakt. Ook wat
het optreden van Nieuw Links betreft
heb ik, naast de erkenning van hun
vernieuwend enthousiasme, herhaalde
lijk van mijn bezwaren doen blijken. Ik
zie in de PvdA echter een duidelijke
groei naar nieuwe eenheid. Nieuw
Links is rustiger en redelijker gewor
den en als organisatie goeddeels voor
bij. De PvdA heeft in dit proces ook
aan élan gewonnen".
De heer Den Uyl maakte er melding
van dat buiten het uittreden van
Goedhart nooit ernstige moeilijkhe
den in de fractie zijn geweest, „en uit
de kandidaatstelling blijkt hoezeer de
zittende fractie het vertrouwen vaii de
partij heeft". Hij merkte vervolgens op
dat dr. Drees' bezwaren zijn toegespitst
op de PAK-gedachte. „Het is inmiddels
duidelijk dat PAK-situaties zoals bij de
gemeenteraadsverkiezingen bij de Ka
merverkiezingen in het geheel niet aan
de orde zijn; van gezamenlijke lijsten
van PvdA met andere partijen zal bij
voorbeeld geen sprake zijn".
Kandidaat-voorzitter Van der Louw
zei gisteravond achter de verklaring
van drs. Den Uyl te staan. „Er ligt een
uitspraak van het partijbestuur naar
aanleiding van het loondebat in de Ka
mer. Daarnaast willen wij solidair zijn
met de vakbeweging, die wellicht wat
anders aankijkt tegen de samenwerking
met andere partijen".
„Voor het overige", aldus Van der
Louw, „is het laatste woord aan het
congres".
In een eerste reactie op de verklaring
van de heer Den Uyl zei KVP-fractie-
voorzitter drs. W. K. N. Schmelzer ons
gisteravond o.a.: „De nieuwe feiten die
de heer Den Uyl hier noemt zijn voor
mij niet zo nieuw dat ik nu zeg: hé,
WASHINGTON De Amerikaanse
ministeries van Buitenlandse Zaken en
Defensie hebben onthuld, dat Ameri
kaanse militaire ploegen tijdelijk uit
Vietnam naar Cambodja zijn gezonden,
in verband met de levering van nieuw
militair materieel door de Verenigde
Staten aan de Cambodjaanse regering
stroepen.
wat merkwaardig. We hebben nooit an
ders begrepen dan dat een aantal leden
van de vakbeweging een kabinet mét
de PvdA verkiest. Ik heb de indruk dat
achter deze passage in Den Uyls toe
spraak het sterk groeiende onbehagen
binnen de PvdA zélf steekt, nl. dat men
niet in het isolement wil. Er is duide
lijk een toenemende benauwdheid in
eigen gelederen van de PvdA over het
geïsoleerd blijven".
„Het is voor de PvdA geen gemakke
lijke draai om de deur voor de confes
sionele partijen wijder open te zetten",
aldus drs. Schmelzer; „de confessionele
partijen zijn nu al zo'n kleine vier jaar
door de PvdA verketterd, sinds maart
1969 is de KVP in de ban... en dan
binnen een paar weken rechtsomkeert?
Dat zou een immense operatie zijn. Het
is niet op voorhand uitgesloten dat de
confessionele partijen en de PvdA pro
grammatisch voldoende aanrakingspun
ten vinden, maar herstel van de ver
trouwenssfeer is een heel wat moeilij
ker operatie. En ten slotte: u weet dat
de drie confessionele partijen op het
ogenblik bezig zijn met een program
mavergelijking".
Over dr. W. Drees' uitspraak van
maandag zei drs. Schmelzer alleen dit:
„Ik vind dat het respect voor een
staatsman als Drees vereist dat niet-
leden van de PvdA en zeker leden van
andere partijen zich thans van een oor
deel moeten onthouden".
Ten aanzien van DS'70 bevestigde de
heer Schmelzer nog eens dat hij niet
bij voorbaat samenwerking met deze
partij na de verkiezingen wil uitsluiten.
„Ondanks de uitspraak van CHU-voor-
zitter Van Hulst blijf ik bij mijn uit
spraak van vorige week", (prof. Van
Hulst heeft zaterdag op de Unieraads
vergadering gezegd dat hij DS'70 nogal
conservatief vindt, red.).
Over de heer Den Uyl zei zijn collega
Schmelzer desgevraagd: „Ik vind Den
Uyl een bekwaam economist en een
humaan mens; in de persoonlijke sfeer
heb ik geen enkel probleem met hem".
In het Tweede-Kamergebouw en op
het partijbureau in Amsterdam is giste
ren door de PvdA een koortsachtige ac
tiviteit ontwikkeld. Velen zeiden het
„zeer tragisch" te vinden als dr. Drees
inderdaad eind volgende week voor het
lidmaatschap van de PvdA zou bedan
ken. Verscheidene vooraanstaande
PvdA-leden, onder wie burgemeester
W. Thomassen van Rotterdam, hebben
een beroep op dr. Drees gedaan de par
tij niet te verlaten. De spanning over
de ontwikkelingen op het komende
congres is fors gestegen.'
A
TERNEUZEN Het Franse
vondelingetje Gessyka mag niet bij
haar pleegouders in Terneuzen blij
ven. De verzekeringsinspecteur L. J.
Smolders wilde het nu negen maan
den oude meisje graag in zijn gezin
(twee zoons van elf en zeventien, en
een dochter van vijftien) houden,
maar de rechtbank in Duinkerkeh
heeft haar toegewezen aan een ver
eniging voor de kinderbescherming
in Frankrijk.
Gistermorgen ontving de heer
Smolders een brief van de Franse
consul-generaal in Rotterdam met
de mededeling dat vrijdag een Fran
se kinderrechter en een maatschap
pelijk werkster de baby in Terneuzen
zullen komen ophalen. Het meisje
zal dan voorlopig in een kindertehuis
worden ondergebracht.
De heer Smolders had de huilende
baby op 18 juni op een grafzerk van
het kerkhof achter zijn huis gevon
den, waar zij door haar ongehuwde
moeder Josiane L. uit Duinkerken te
vondeling was gelegd. De vrouw wil
de van het kind af om te kunnen
tTouwen.
Volgens de heer Smolders is het de
bedoeling dat Gessyka zo snel moge-
De negen maan
den oude Franse
baby Gessyka, die
vorig jaar juni in
Terneuzen op een
grafzerk werd ge
vonden door de
heer Smolders,
gaat vrijdag naar
een kindertehuis in
Frankrijk. Volgens
een beslissing van
een Franse kinder
rechter moet de
familie Smolders
haar, na zeven
maanden voor het
kindje te hebben
gezorgd, weer af
staan.
lijk naar een Frans pleeggezin gaat.
„Dat hebben ze mii zwart op wit be
loofd". Hij gaat vrijdag met zijn
vrouw naar Frankrijk om te
zien waar de baby terecht komt. „Wij
mogen met haar contact houden",
aldus de heer Smolders.
„Het is natuurlijk een bittere te
genvaller voor ons. Wij hadden ons
al aan haar gehecht. Maar wij wisten
dat dit besluit vroeg of laat kon val
len."
DEN HAAG Senator Sidney J. van
den Bergh (VVD) heeft dinsdag in de
Eerste Kamer bij de behandeling van
het voorstel de bijdragen van de auto
mobilisten voor het Rijkswegenfonds
met twaalf procent te verhogen, gezegd
het een onhoudbare toestand te vinden
dat de olieproducerende landen per vat
olie 3,60 ontvangen, terwijl de consu
ment achtmaal zoveel voor hetzelfde
vat moet betalen, omdat viermaal dat
bedrag naar allerlei soorten belastingen
gaat en driemaal dat bedrag, ten goede
komt aan de oliemaatschappijen. Het is
volgens het Eerste-Kamerlid dan ook
geen wonder, dat de producerende lan
den een hogere prijs verlangen.
Er zal stellig worden toegegeven aan
die verlangens en dit zal betekenen, al
dus de heer Van den Bergh, dat de
consument een hogere prijs voor zijn
brandstof zal moeten betalen. De belas
tingen worden immers in principe nooit
lager maar zullen profiteren van de ho
gere brandstofprijs.
De heer Van den Bergh pleitte er dan
ook voor meer geld uit de algemene
middelen in het Rijkswegenfonds te
storten, en de opcenten te verlagen.
(Het Rijkswegenfonds wordt gevoed
door een storting uit de algemene mid
delen en de heffing van de opcenten op
de motorrijtuigenbelasting).
De KVP'er Teijssen verzocht minister
Bakker om een duidelijke beleidslijn
wat de voeding van het Rijkswegen
fonds in de komende jaren betreft, en
de heer Elfferich (ARP) vroeg naar de
mogelijkheden van jaarlijks automati
sche bijstelling van de hoogte van de
stortingen in het fonds.
Minister Bakker wees deze laatste
gedachte van de hand, omdat daarvoor
de flexabiliteit van de begrotingsruimte
minder wordt. Volgens de minister is
het de taak van het komend kabinet
om de beleidslijn voor de komende vier
jaar uit te zetten.
Omdat over tien jaar elk Nederlands
gezin wel over een auto zal beschikken,
zal het tegen die tijd weinig uitmaken,
of het rijkswegenfonds gevoed wordt
door de algemene middelen of door
heffingen op benzine of de autobelas
ting.
De Eerste Kamer ging akkoord met
de verhoging. Met ingang van 1 februa
ri worden de opcenten op de motorrij
tuigenbelasting verhoogd van 134 tot
174. Het maximum per voertuig was
172 en wordt 224.
HILVERSUM Bijna alle decors
en montagematerialen voor het
NCRV-spel „Zeskamp", dat zaterdag
in de nieuwe Ahoyhal in Rotterdam
wordt gehouden, zijn dinsdagavond
bij een brand in de werkplaats van
het constructie- en installatiebedrijf
van C. Snoey in Laren door een felle
brand verloren gegaan.
De heer Snoey heeft voor alle uit
zendingen van „Zeskamp" steeds de
hindernissen voor de diverse wed
strijden gemaakt. Het materiaal
voor de uitzending van zaterdag zou
woensdagmorgen bij hem worden
gehaald. Alles is echter verbrand.
Ook een aantal andere decors en de
coronderdelen zijn verloren gegaan.
De heer Snoey werkte als man voor
de „special effects" ook voor de NOS
en andere omroepen.
Bij de brand ging ook een partij
radio- en televisietoestellen in vlam
men op. De werkplaats en de wo
ning van de heer en mevr. Snoey en
hun vijf kinderen (van 11 tot 23
jaar) werden volledig in de as ge
legd. De heer Snoey, die het pand
gehuurd had, schat de schade zelf op
tenminste een ton.
Bij de blussing verleenden de
korpsen van Blaricum en Hilversum
assistentie.
De brand is ontstaan tijdens las-
werkzaamheden in de werkplaats.
Een vonk van het apparaat kwam
terecht op een partij plastic, waarna
in korte tijd de gehele werkplaats in
brand stond. Het vuur sloeg direct
over naar de aangrenzende woning.
BUSSUM „De geloofscrisis die Ne
derland op het ogenblik meemaakt is in
andere landen voor een deel al voorbij.
Daar is deze crisis in die zin opgelost
dat een groot deel van de gelovigen de
kerk al uitgetrokken is. Het aantal
mensen dat praktisch met de kerk mee
leeft, praktisch de kerk bezoekt enz.
ligt in andere landen dikwijls veel en
veel lager dan in Nederland. Die heb
ben die crisis al doorgemaakt en waar
schijnlijk al opgelost in negatieve zin".
Dit zei dinsdagavond kardinaal Al
frink tijdens een interview in AVRO's
Televizier.
Sprekende over de inspraakprocedure
bij bisschopbenoemingen zei de kardi
naal dat „wij nog bezig zijn te zoeken
naar de juiste procedure. Daarmee be-
doelik niet te zeggen dat deze procedu
re niet juist geweest zou zijn, maar ie
dere procedure die men uitwerkt zal
geperfectioneerd moeten worden en dat
het is probleem. Wij zijn met deze me
thode van inspraak van het gelovig
volk en van de priesters eigenlijk pas
begonnen.
Gevraagd of de moeilijkheden die in
Rotterdam zijn ontstaan ook invloed
zullen hebben op de procedure die in
Roermond gevolgd zal worden, zei de
kardinaal: „Zonder te willen bepalen
dat de procedure ^an Rotterdam niet
goed geweest zou zijn, kan men toch
weer leren van de nageschiedenis.
De kardinaal weerlegde de zienswijze
dat de kloof tussen Nederland en Rome
zo groot is dat de paus zelfs de advie
zen van het Nederlands episcopaat niet
meer opvolgt.
Nadrukkelijk erkende de kardinaal
het recht van de paus zelf bisschoppen
te benoemen.
De kardinaal wist nog niet wanneer
bisschop Simonis zal worden gewijd.
Hij dacht wel dat hij de wijding zelf
zal verrichten, althans dat het Neder
landse bisschoppencollege het gezamen
lijk zal doen.
HARRISBURG (Pennsylvania VS)
Een kloosterzuster heeft beweerd, dat
de Amerikaanse regering de telefoonge
sprekken tussen de katholieke kerk in
Amerika en Rome afluistert. Zuster Jo-
ques Egan, die binnenkort voor een fe
derale „grand jury" moet verschijnen
in verband met het onderzoek naar een
verondersteld komplot om hoge Ameri
kaanse regeringsfunctionarissen te ont
voeren, uitte deze beschuldiging in een
verklaring voor de pers.
ADVERTENTIE
thermostatisch - behaaglijk - veilig-gezond
elektra
BRUSSEL In de Antwerpse haven
was dinsdag een zeer gevaarlijke si
tuatie ontstaan, doordat een door
graafwerkzaamheden blootgelegde
tijdbom dreigde te exploderen. De
bom was maandagavond blootgelegd
door een graafmachine die de geul
baggert voor de pijpleiding Rotter-
dam-Antwerpen. Plotseling was het
tijdmechanisme van de bom gaan
werken.
In de loop van dinsdagavond is de bom
tot ontploffing gebracht. De explosie
heeft echter geen schade veroorzaakt
en de veiligheidsmaatregelen zijn op
geheven.
Specialisten hadden inmiddels vastge
steld dat de bom die een meter bij 25
centimeter mat, een lading van de
zeer gevaarlijke springstof Amatol
moest vevatten. Tijdmechanismen
van het soort waarmee men hier te
maken had, kunnen van zes tot 144
uur werken voor de explosie volgt.
Deskundigen ontwikkelden eerst het
plan om de bom op een vaartuig te
brengen en op een afgelegen plaats
op de Schelde tot explosie te brengen.
Dit denkbeeld heeft men echter opge
geven. Daarna is men een kuil gaan
graven naast de bom om het gevaar
lijke wapen daarin te laten explode
ren. Inmiddels trachtte men met
koolzuursneeuw het tijdmechanisme
te bevriezen om het tot stilstand te
brengen of te vertragen.
De bom werd blootgelegd door de
graafmachine die bezig was op vijf
tien meter diepte een bedding te ma
ken voor de pijpleiding. Deze bedding
wordt beschermd met stalen dam-
wanden.
Alle verkeer op de Noorderlaan in Ant
werpen die langs kade nr. 230 loopt,
waar de bom werd aangetroffen,
werd verboden. De Antwerpse politie
LEEUWARDEN Uit het huis van
bewaring te Leeuwarden zijn gister
avond om vijf minuten'over zeven twee
gedetineerden ontsnapt. Een van de
twee, de 28-jarige E. K. kon men nog
tijdens de ontvluchtingspoging grijpen
op het dak.
had bij het uitgaan van de fabrieken
de veiligheidsmaatregelen nog ver
scherpt.
Van het oorspronkelijke plan om de
bom op een schip te brengen en op
een stille plaats in de Schelde tot
ontploffing te brengen is afgezien
omdat men het bij nader inzien te
riskant vond door de Scheldesluizen
te varen met deze gevaarlijke last.
Vastgesteld is dat de bom hetzelfde ty
pe is als een die vorig jaar in
Oost-Duinkerke plotseling explodeer
de. Toen kwamen zeven mensen om
het leven.
(Van onze weerkundige medewer
ker)
TTen gebied van lage druk boven
de Britse eilanden, onze om
geving en Zuid-Scandinavië geeft
vandaag en morgen onbestendig
weer, met kans op buien. Later
vólgen er opklaringen in een wat
koudere luchtstroming uit West tot
Noord. De temperatuur gaat vrij
dag wat in daling vooral 's nachts.
In grote delen van Europa is het
nog ongewoon zacht. Wenen 12,
Bordeaux 18 en Malaga 21. In
Scandinavië beweegt de vorstgrens
nu echter in zuidelijke richting
maar langzaam.
Het vliegveld van Kiruna (N.
Zweden) meldde vanmorgen 19
graden vorst.
Weersverwachting
avond.
tot donderdag-
Meest zwaar bewolkt met 'af en toe
regen. Overwegend matige wind uit
westelijke richtingen.
Temperaturen omstreeks 6 graden.
Zon op: 08.27, onder: 17.19. Maan op:
09.14, onder: 19.42.
