Over de
grenzen
Executies
in Nigeria
De come back van Alan Shepard
Tijdschema
maanreis
Apollo-14
Geschiedenis van
7 maanonderzoek,
VRIJWILLIGERSLEGER NA '75
GEWENST
Koop Zwart
Starfighters
in België na
botsing
neergestort
NIXON'S BEGROTING TOONT
EEN GROOT TEKORT
IN RIJNMOND
MEERDERHEID
TEGEN
NIEUWE
INDUSTRIEËN
Minder priesters
Philips bundelt vier bedrijven
Studie van majoor H. W. Wenders
\r
Enquête
Overeenstemming
NOS-Lino Galle
ZATERDAG 30 JANUARI 1971
WERKGELEGENHEID
NIEUWE WAPENS
BIJSTAND
MISDAAD
J)e voornaamste gebeurtenissen van de reis
van de Apollo-14 verlopen als volgt (al
les in Ned. tijd):
ZONDAG 31 JANUARI:
21.23 uur: lancering van Kaap Kennedy.
Bijna 12 minuten later is de omloopbaan op
ongeveer 190 km hoogte bereikt.
23.53 uur: ontbranding van de derde trap.
die de Apollo-14 in de koers naar de maan
brengt. 21 minuten later, op
MAANDAG 1 FEBRUARI:
00.14: moederschip trekt maansloep uit
derde trap, koppelt aa^i de maansloep.
(01.19 uur). Na 21 minuten verwijdert het
stelsel zich van de rakettrap, overtollige
brandstof wordt uitgestoten.
Na verscheidene koerscorrecties, indien
nodig, op weg naar de maan. bereikt het
ruimteschip de maan op 4 februari.
DONDERDAG 4 FEBRUARI:
08.01 uur: wijziging baan, waardoor een
baan om de maan tussen 105 en 314 km
hoogte wordt bereikt. Onzichtbaar voor de
bemanning slaat de uitgebrande rakettrap
van de Saturnus 28 minuten later, te 08.29
uur, op de maan te pletter. Registratie door
de seismograaf van Apollo-12.
12.19 uur: Apollo-14 gaat in een lagere
baan, met hoogste punt 100 km en laagste
punt 18 km boven het maanoppervlak.
VRIJDAG 5 FEBRUARI:
05.50 uur: afkoppeling maansloep:
07.09 uur: moederschip in nieuwe baan;
10.05 uur: afdaling maansloep begint;
10.16 uur: landing op de maan:
14.53 uur: lucht wordt uit maansloep
verwijderd;
15.10 uur: Shepard en daarna Mitchell
stappen op de maan. Werken daar ongeveer
vijf uren.
ZATERDAG 6 FEBRUARI:
11.51 uur: Tweede werkperiode. Voet
tocht naar de Cone-krater.
15.51 uur: Maansloep wordt weer op
druk gebracht.
19.47 uur: Start maansloep.
19.56 uur: Maansloep in baan rond
maan.
21.33 uur: Koppeling aan moederschip.
23.56 uur: Maansloep wordt afgestoten
en slaat 28 minuten later te pletter op de
maan.
ZONDAG 7 FEBRUARI:
02.37 uur: Apollo-14 geeft een vuurstoot
en gaat op weg naar de aarde. Indien nodig
worden in de daarop volgende dagen drie
koerscorrecties uitgevoerd.
DINSDAG 9 FEBRUARI:
21.34 uur: Dienstcompartiment wordt af
gestoten.
21.47 uur: Moederschip treedt de damp
kring binnen.
22.01 uur: Landing in de Stille Oceaan.
t
LANDINGSPLAATSEN! OP DEMAAN
In VS meer
geld voor
defensie en
schone lucht
WASHINGTON Voor het eerst in vier jaar worden in de V.S. de uitga
ven voor defensie verhoogd. Bovendien komt er meer geld voor de strijd tegen
de luchtverontreiniging (een verdubbeling), gezondheidszorg en andere pro
gramma's. De bestedingen voor de ruimtevaart zullen verder omlaag gaan,
waarbij rekening wordt gehouden met een geleidelijke inkrimping van het
Apolloprogramma.
Het ruimtevaartbureau krijgt slechts de helft waarom het gevraagd heeft
voor de ontwikkeling van een raket waarmede men in de jaren zeventig astro
nauten de ruimte in zal brengen.
ROTTERDAM In het Rijnmondge
bied is de meerderheid van de bevol
king (64 procent) tegen de vestiging van
nieuwe industrieën in dit gebied. Nieu
we industrievestigingen zijn gewenst
maar niet noodzakelijk, meent twintig
procent van de Rijnmonders. Veertien
procent acht industrievestiging noodza
kelijk en twee procent vindt nieuwe
vestigingen een absolute noodzaak. Zo
luidt een aantal uitkomsten van de en
quête „Het milieu in Rijnmond", die de
NV v/h Stichting voor Statistiek in Den
Haag in het Rijnmondgebied heeft ge
houden in opdracht van het Rotterdams
Nieuwsblad. De tegenstanders van ves
tiging van nieuwe industrieën in het
Rijnmondgebied motiveren dit op grond
van drie overwegingen:
Vrees voor de schadelijke gevolgen
van verdergaande lucht- en waterver
vuiling (37 procent);
De Nederlandse economie is op dit
moment sterk genoeg en schone lucht
en prettig leven is belangrijker dan
meer welvaart (34 procent)
Vrees voor verdere verslechtering
van openbaar vervoer, woningnood, on
derwijskansen, medische verzorging en
recreatiemogelijkheden (dertig procent).
Jongeren blijken minder ongunstig te
denken over industrievestiging dan ou
deren. De uitbreiding van de werkgele
genheid is daarbij een belangrijk argu
ment. Jongeren denken ook gunstiger
dan ouderen over de mogelijkheid dat
de milieuverontreiniging binnen de
perken gehouden kan worden.
Ruim éénderde van de ondervraagden
maakt zich zorgen over de gevaren van
de industrie. In Rotterdam en Schiedam
is dit percentage het hoogste (veertig
procent). Daar staat tegenover dat men
zich vooral zorgen maakt in het gebied
ten zuiden van de Nieuwe Waterweg
(79 procent), met name ten aanzien van
het ontploffingsgevaar (52 procent) en
over het gevaar van gifwolken (46 pro
cent). Uit de enquête bleek dat twee
van de drie ondervraagden wel eens
persoonlijk last hebben gehad van
luchtvervuiling. Men heeft het meest
last van stank. Op de. tweede plaats
komen de bezwaren van vuile deeltjes
in de atmosfeer (roet op de auto, was
wordt vuil) en op de derde plaats acute
gezondheidsbezwaren: hoesten, misse
lijkheid, hoofdpijn.
Voor wat de vestiging van een hoog-
ovenbedrijf op de Maasvlakte betreft
vindt de helft van de ondervraagden
dat de beslissing daarover bij de bevol
king dient te liggen.
CALABAR Bij de Nigeriaanse
stad Calabar zijn zeven personen in het
openbaar terechtgesteld. Zij waren we
gens roofovervallen tot de doodstraf
veroordeeld.
Het aantal terechtstellingen in Nige
ria binnen korte tijd is opvallend. In
één week zijn nu twaalf doodvonnissen
voltrokken, voor het merendeel in het
voormalige Biafra.
De executies van donderdag vonden
plaats in Opobo en Fabak, ten zuidwes
ten van Calabar. Bij de terechtgestel-
deij waren vier militairen. De federale
regering stelde vorig jaar de doodstraf
t - -io rnr>f w'i htermee de
De uitgaven van het Amerikaanse
ministerie van Defensie worden met in
begrip van de militaire hulp aan het
buitenland geraamd op 76 miljard dol
lar. Dat is 1,5 miljard dollar méér dan
in dit begrotingsjaar en rond eenderde
van de totale federale uitgaven.
Dit blijkt uit de begroting die presi
dent Nixon het Amerikaanse Congres
vrijdag heeft voorgelegd. Deze begro
ting (van 229,2 miljard dollar), die een
groot tekort vertoont, beoogt een grote
re werkgelegenheid in een kwijnende
economie en een vergroting van de mi
litaire uitgaven voor een versterking
van de defensie tegen de atoommacht
en zeevloot van de Sovjet-Unie. De be
lastingontvangsten van de federale re
cordbegroting voor het jaar 1971/1972
dat op 1 juli aanstaande begint worden
geraamd op 217,6 miljard dollar. Dat
levert een tekort op van 11,6 miljard
dollar, dat gevoegd kan worden bij het
tekort van het lopende begrotingsjaar
van naar schatting 18,6 miljard dollar.
In zijn begroting stelt Nixon ook
voor de levensomstandigheden van ge
pensioneerden te verbeteren dor de
sociale uitkering met terugwerkende
kracht vanaf 1 januari te verhogen met
6 procent en deze uitkeringen jaarlijks
op te trekken in verband met inflatie.
Amerika zal in 1972 anderhalf mil
jard dollar méér voro defensie uitgeven
dan het jaar tevoren. De totale uitga
ven belopen 76 miljard dollar. Er zullen
nieuwe wapens worden ontwikkeld en
de marine zal worden versterkt.
Het aantal militairen onder de wape
nen zal in 1972 met 200.000 man worden
verminderd tot 2.500.000.
Boven de 76 miljard wil president
Nixon nog zes miljard dollar voor
noodgevallen en voor projecten die in
1972 beginnen maar verscheidene jaren
duren.
De uitgaven voor de strategische
kemstrijdkrachten blijven vrijwel on
veranderd op 7,6 miljard dollar.
Nixon wil een drastische verhoging
van de economische bijstand aan de
Amerikaanse geallieerden in Indochina
en slechts een kleine verhoging van de
hulp aan ontwikkelingslanden elders in
de wereld.
Bijna 2 1/2 miljard vraagt hij vorio
bijstand aan bevriende landen met ho
ge defensieuitgaven. Het grootste ge
deelte van dat bedrag gaat naar
Zuid-Vietnam en Cambodja.
Nixon verzocht het Congres wel een
duidelijk onderscheid te maken tussen
de hulp die wordt geboden voor de vei
ligheid van de Ver. Staten en bevriende
landen en tussen gelden die bestemd
zijn om tegemoet te komen aan mense
lijke behoeften en de ontwikkeling van
lagerontwikkelde landen. Bovendien
wil hij dat er meer nadruk wordt ge
legd op het geven van hulp via interna
tionaal erkende organisaties.
Het Amerikaanse ministerie van De
fensie wil een recordbedrag van 5,5
miljard gulden uittrekken om de toege
nomen misdaad in het land en de mili
tante groepen die geweld propageren te
bestrijden. De begroting van dit minis
terie voor het fiscale jaar 1972 is drie
maal zo groot als die van 1968, het laat
ste jaar van de regering-Johnson. J.
Edgar Hoover, het hoofd van de federa
le recherche, wil zijn contingent van
elite-troepen uitbreiden met nog eens
523 man, boven de 1000 man die hij dit
jaar al heeft aangetrokken. De voortdu
rende uitbreiding is volgens Hoover
noodzakelijk om niet onder de misdaad
en de activiteiten van militante radicale
groeperingen behoeven door te gaan.
VATICAANSTAD Het aantal pries
terwijdingen daalt gestadig, zo heeft het
Vaticaan meegedeeld. Het aantal wijdin
gen is in 1969 met 584 (of 12,5 procent)
tot 4.063 verminderd in vergelijking met
het jaar daarvoor.
Tussen eind 1968 en 1970 daalde het
aantal priesters met 1467 tot 351.709. In
dezelfde periode steeg het aantal katho
lieken met 11 miljoen tot 526.604.000 in
41 landen.
Zondagavond om 21.23 uur
begint het nieuwste
„maanavontuur": dan begint
de Apollo-14 zijn lange ris
kante reis!. Gezagvoerder
Alan B. Schepard van de
Apollo-14 is multi-miljonair.
Hij gaat voor de tweede
maal de ruimte in. Hij was
de eerste Amerikaan die, op
5 mei 1961 een „ruimte-
sprong" waagde. Hij bereikte
toen een hoogte van 180 km
in een ballistische baan,
waarna hij 500 km verder in
zee landde. De vlucht duurde
een kwartier.
Twee jaar later, kort voor
dat hij zijn eerste commando
over een „Gemini"-ruimte-
schip zou gaan voeren, kreeg
Schepard last van even
wichtsstoornissen. Iedereen
dacht dat hij voorgoed moest
worden afgeschreven als
astronaut. In mei 1969 nadat
hij zich had laten opereren,
werd hij echter weer volle
dig goedgekeurd!.
In de jaren van gedwon
gen werkeloosheid als ruim
tevaarder investeerde hij
zijn geld met groeiend suc
ces en was inmiddels multi
miljonair geworden toen hij
zich opnieuw onderwierp
aan de strenge opleiding
voor de ruimtevlucht naar
de maan. Met meer dan
vierhonderd oefeningsuren
kan hij zich als de best op
geleide ruimtevaarder be
schouwen.
Schepard is 47 jaar. Hij
woont met zijn vrouw Loui
se en dochters Laura (23). en
Julie (19) in de voorstad Ri
ver Oaks van Houston, in
een huis van 150.000 dollar.
Edgar Dean Mitchell, die
de maanlander „Antares"
bestuurt, en met Schepard
op de maan zal stappen, is
40 jaar. Hij is sinds 1966
ruimtevaarder. Mitchel is
een diepgelovig protestant.
Hij is gehuwd en heeft
eveneens twee dochters,
Karlpn (17) en Elizabeth (11).
Mitchel is nieuweling als
ruimtevaarder.
Stuart Allen Roosa (37) is
de bestuurder van het moe
derschip „Kittyhawk" waar
in hij twintigmaal rond de
maan draait terwijl zijn
makkers beneden hem ver
toeven.
In het controlecentrum in
Houston heeft hij al enige
ruimtevluchten meegemaakt
als reservepiloot en als ver
bindingsman. De Apollo-14
is voor hem de eerste kans
zelf in de kosmische ruimte
ervaring op te doen. Roosa is
sinds 1966 ruimtevaarder.
Hij is gehuwd en heeft vier
kinderen, Crostopher (11),
John (9), Stuart (8) en Rose
mary (7).
Al sinds het prille begin van de ruimtevaart is de maan het doel van
Sowjetrussische en Amerikaanse experimenten geweest. Tot dusver hebben
bijna zestig maal instrumenten de 380.000 km naar onze begeleider afgelegd.
Bijna elke zesde poging mislukte, vooral in de eerste jaren, en enige andere
slaagden slechts ten dele.
Apollo 14 is het 24ste Amerikaanse bemande vaartuig dat de ruimte in
gaat en het vierde dat op de maan moet landen. Vijf van die vluchten
gingen naar de omgeving van de maan, de Appolo's 8 en 10 kwamen in een
baan rond de maan, terwijl de Apollo's 11 en 12 landingen op de maan
uitvoerden. Dat had ook Appollo 13 in april 1970 moeten doen, maar het
ging niet door vanwege een ontploffing in het ruimteschip. De bemanning
keerde na vier spannende dagen veilig op aarde terug.
In de geschiedenis van de verovering van de maan zijn vooral van belang
geweest:
4febr KanteHng-KittyHawk'
Ip4,5uurna destar!-: Scheie"-
Kitty Hawk en maanlander "Anrarer:
gacr naar de maan.'Kitty Hawk" büjrr
:,uaan.
Kitty Hawk kantelt.
shjwstoar
naar aarde
5 febr. lemaamtcndeüng
6 febr 2e
Totaal verblijfopdemaan
ca .34 uur waar-
6febr.Koppelinq Antares
M
met Kitty Hawk' Maan
astronauten stappen
over. "Antares' vair op
de maan.
vm 8-10uur
adn
maanwan
delingen.
6febr OnrmoeHng^
Kitty'Hawk" en "Anh
KIlTT
4febr. 82uur en38min. na destart
Inzet voor banen rond de maan.
Hier is de snelheid gedaald
tot ca 3800 km p.u
HEoEnZEE
ApOlk^K
MMJRO
Apbiio-iri-
In april 1970 mislukte op deze
hoogte de vlucht van Apolto-13
door een ontploffing
moeten lan
DE SAMENSTELLING VAN APOLLO-14
lorm^T/ Iastronaijheoverblij f op de
maan
^0?£?er Moederschip'Kil+yh^
van Kitty Ho.
WÊÊÊÊÊÊÊ "Ir*
Afgeworpen 3e trap
van deSatumusraket
komt in eigen baan
9 febr,
De voortstuwingseenheid
van de" Ki Hy Hawk word t af-
geworpen, de capsule met
astróncufen kantelt zich.
naardemaan en valt
de
op ae maan
De capsule duikt
ruggelings de
dampkring binnen
1 febr
MoederschipuKitty Hawk' en de
maanlander ^Antares" in baan
naardemaan.
Capejsennedy
Moederschip rreKt'Antares" los.
Ontkoppeling moederschip-Se hop
°CtAAN
3ijani971, 2;5ayrna desrarr.-
^Stuwstoot richting maan. Desnel-
c heid wordt ca. 39.000km p.u.
ENORME MOTOREN
ra tÊOBBr omvang 1
-akefmotor
9 febr. Drgagparachures gaan open, lanainq in
deStilleuceaan ca. 217uur na de start op Cape Kennedy
emparachutes
gaan epen
De verhoudingen in de tekening zijn niet cp schaaf
Loena 2 (Sowjet-Unie) gelanceerd 12-9-1959 landt als eerste door
mensenhand vervaardigde voorwerp op de maan. Loena 3 (Sowjet-Unie)
4-10-1959 seint de eerste beelden van de achterkant van de maan door.
Ranger 7 (VS) 28-7-1964 seint bij het naderen van de maan 4.308 foto's
van de voorzijde. Loena 9 (Sowjet-Unie) 31-1-1966 eerste zachte landing.
Zendt televisiebeelden door. Loena 10 (Sowjet-Unie) 31-3-1966 eerste
kunstmatige satelliet van de maan.
Surveyor 1 (VS) 30-5-1966 zendt na zachte landing 11.150 foto's naar de
aarde. Lunar Orbiter 1 (VS) 10-8-1966 eerste Amerikaanse maansatelliet.
Loena 13 (Sowjet-Unie) 21-12-1966 onderzoekt mechanisch bodemgesteld
heid van de maan. Surveyer 3 (VS) 17-4-1967 graaft vier sleuven in
maanoppervlak. Sonde 5 (Sowjet-Unie) 15-9-1968 vliegt rond de maan en
landt in de Indische Oceaan^Apollo 8 (VS) 21-12-1968 vliegt als eerste
bemande ruimtevaartuig rond de maan. Apollo 11 (VS) 16-7-1969 eerste
landing mensen op de maan. Appollo 13 (VS) 11-4-1970 gedwongen terug
keer rond maan na ontploffing. Loena 16 (Sowjet-Unie) 11-9-1970 verza
meld na zachte landing bodemmonster en keert als eerste opnieuw startend
onbemand vaartuig naar de aarde terug. Loena 17 (Sowjet-Unie) 10-11-1970
brengt eerste verkenningsvoertuig Loenochod 1 op de maan.
DEN HAAG Het is irreëel te be
weren, dat een Nederlandse vrijwilli-
gerskrijgsmacht met een personele om
vang van 0,51 procent van de bevolking
niet te realiseren zou zijn. De proble
men inherent aan het aanhouden van
een kadermilitiekrijgsmacht zullen in
de komende jaren steeds groter worden.
Een doelbewuste keuze voor een Ne
derlandse vrijwilligerskrijgsmacht en
een doelgericht streven naar realisering
EINDHOVEN Per 1 februari zul
len alle activiteiten van Philips die
verband houden met de verkoop in
Nederland van gegevens-verwerkende
apparatuur en systemen worden gebun
deld in de nieuwe organisatie „Philips-
Electrologica Nederland N.V.".
In deze organisatie, eon dochter-
N.V., worden de activiteiten onderge
bracht van „Verkoop Computer-syste
men Nederland", Den Haag, „Data In
formation Services". Rijswijk (beide be
horen tot de N.V. Philips-Electrologica)
„N.V. Procento", Amsterdam, „Automa
tic Industrie" (beide behorende tot Phi
lips Nederland NV). Met de directie
r'a niPlIW^ "'•"'"nkap 7Ün Uplpc*
daarvan zijn in het belang van ons na
tionaal veiligheidsstreven. Er dienen
zodanige maatregelen te worden geno
men, dat de Nederlandse krijgsmacht
na 1975 bestaat uit een vrijwilligers-
krijsmacht.
van 0,5 resp. 0,65 procent van de bevol
king.
De wervingsresultaten in Canada zijn
zeer gunstig, in Groot-Brittanië kampt
men momenteel met problemen in de
landmachtsector. In een vrijwilligers-
Tot deze uitspraken komt majoor der
genie H. W. Wenders in zijn „studie
betreffende de voor- en nadelen van
een vrijwilligers- resp. kadermilitaire-
krijgsmacht en de gewenste personele
samenstellingvan de Nederlandse
krijgsmacht(delen)", een studie, die is
verschenen in het orgaan van de „Ko
ninklijke Nederlandse vereniging te
beoefening van de krijgswetenschap".
Het is mogelijk dat de marine en de
luchtmacht op kortere termijn kunnen
overgaan op een vrijwilligerskrijgs
macht.
De tijd van de massalegers is voorbij,
zo schrijft de majoor. Canada en
Groot-Brittannië bezitten vrijwilligers-
bobben eon
krijgsmacht is meer continuïteit in de
personeelsbezetting, bestaat een relatie
ve minderbehoefte aan opleidingscapa
citeit en is er minder verbruik/gebruik
van materieel bij de opleiding. Het
steeds complexer en duurder wordend
materieel wordt in een vrijwilligers
krijgsmacht doelmatiger gebruikt.
Een nadeel van een vrijwilligers
krijgsmacht is het gebrek aan flexibili
teit. Het intellectuele niveau van de
dienstplichtige zal gemiddeld hoger lig
gen dan van een vrijwilliger. Bij
dienstplicht kan voor een deel van de
oproepbare jongemannen in de krijgs
macht geen zinvol emplooi meer wor
den gevonden, waardoor een element
van onbillikheid en willekeur het
HILVERSUM De NOS en de
Spaanse journalist Lino Calle hebben
gisteren overeenstemming bereikt over
de voortzetting van het programma
voor de Spaanse arbeiders door Lino
Calle. De journalist, die verdere me
dewerking aan het radioprogramma op
de zondagmiddag was opgezegd, omdat
hij in strijd met de instructies eigen
politiek commentaar had gegeven, heeft
zich in een gesprek met programma-
commissaris radio mr. W. J. A. Wage
naar en NOS-voorzitter E. A. Schütten-
helm bereid verklaard, zich aan de in
structies te zullen houden.
Dat betekent, dat hij wel alle binnen-
en buitenlandse persberichten en com
mentaren mag citeren, maar er geen
eigen politieke mening aan mag toe
voegen.
De heer Calle zal zijn werk zondag
alweer hervatten. Lino Calle zal de
NOS schriftelijk garanderen zich aan de
te 7,uien houden.
oop zwart" is het motto van een cam
pagne die in Johannesburg is be
gonnen, als onderdeel van een lande
lijke beweging die het „zwarte be
wustzijn" van de Bantoe wil bevor
deren. Gestreefd wordt naar het ves
tigen van eigen Bantoe-instellingen
en naar een gezonde economische
grondslag voor Bantoe-ondernemin
gen.
De initiatiefnemers van de „koop
zwart"-campagne is David Thebehali,
lid van de Bantoeraad van Soveto,
een van de Bantoenederzettingen
rondom Johannesburg. Hij verklaart
dat zijn campagne niet de militante
karaktertrekken heeft van de „Black
Power"-beweging in de Verenigde
Staten, maar wel het zelfde „Black is
beautiful" ideaal deelt. De acties van
Thebehali zijn niet in strijd met de
apartheidspolitiek van de regering in
Pretoria, die immers in het kader van
de „gescheiden ontwikkeling" ook
streeft naar exclusieve Bantoe-orga
nisaties, bestuur en instellingen, zoals
universiteiten, met name in de Ban
toe-thuislanden.
Thebehali noemt als de doeleinden van
zijn campagne:
De Bantoes ertoe te bewegen hun
eigen winkels te steunen.
Het instellen van afzonderlijke
zwrte kerkelijke organisaties, ook
binnen het grotere verband van mul-
tiraciale kerken als de Anglicaanse
en de Katholieke Kerk.
Het dopen van Bantoes met stam
namen in plaats van Engelse namen.
Het steunen van de „South African
Students Organisation", die zich in
1969 afsplitste van de multiraciale
Nationale Studenten Unie.
^hebehali, voormalig lid van de pro
gressieve partij, de enige multi
raciale partij van Zuid-Afrika, ver
klaarde met nadruk, dat er geen
sprake was van een opkomende
„Black Power" beweging in Zuid-
Afrika. Het gaat er alleen om dat de
zwarten „hun zwartheid laten gel
den", zo zei hij. „We kunnen alleen
ons zelfrespect en onze waardigheid
herkrijgen, als we de blanken laten
zien dat we even goed als zij onze
eigen zaakjes kunnen opknappen".
De Bantoes moeten volgens Thebehali
een sterke eigen economische macht
ontwikkelen. Daarom heeft hij de
Kamers van Koophandel verzocht de
dienstverlening en de faciliteiten zo
danig te verbeteren, dat zwarte win
kels met succes kunnen concurreren
tegen de supermarkten en andere be
drijven van de blanken, die volgens
hem de Bantoes exploiteren.
De campagne is nodig, aldus Thebehali,
vanwege de juridische structuur van
de apartheid. „In een op integratie
gerichte maatschappij zou het mis
schien niet nodig zijn geweest, maar
onder de huidige omstandigheden lij
ken me deze acties voor Bantoes
dringend noodzakelijk. Volgens mij
wint de beweging aanhang".
rT1hebehali's campagne is overigens niet
het eerste symptoom van een op
komend Bantoe-nationalisme. In ok
tober vorig jaar voltrok zich een
splitsing in de Nederduits Hervormde
Kerk. Naast de blanke „moederkerk"
bestaat nu de zwarte „dochterkerk".
En enige tijd geleden werd in Johan
nesburg de eerste nachtclub voor
niet-blanken geopend.
In stedelijke Bantoekringen bestaat
overigens de neiging de benaming
„niet-blanke" te vervangen door
„zwart", en de overige bevolkings
groepen aan te duiden met de
„niet-zwarten".
Een ander voorbeeld is de afscheiding
van de zwarte studenten van de En
gelssprekende „National Union of
South African Students".
Tot juli 1969 vertegenwoordigde deze
unie tevens de belangen van de Ban
toestudenten, maar deze laatsten
meenden dat ze in een afzonderlijke
bond meer voor zichzelf konden doen
en stichten de „South African Stu
dents Organisation". Na een conflict
op de Bantoe-universiteit van Pie
tersburg, werd de „SASO" begin 1970
toch op alle Bantoe-universiteiten
toegelaten.
Hoewel het oprichten van een afzon
derlijke organisatie de apartheidspo
litiek in de kaart speelde, verdedigde
de „SASO" de splitsing met het argu
ment dat de „zwarte studenten in de
eerste plaats tot de zwarte gemeen
schap behoren, met welke zij de las
ten en de onrechtvaardigheden van
de apartheid delen. „Evenals Thebe
hali wil ook de SASO streven naar
verhoging van het bewustzijnsniveau
van de zwarte gemeenschap door
trots, prestaties en vermogens te be
vorderen".
XJet racistische bewind in Zuid-Afrika,
bekijkt waarschijnlijk deze be
weging niet eens zo onwelwillend.
Het speelt hun gedeeltelijk in de
kaart en zo lang er maar niets poli
tieks bij komt, zal het geen kans op
verbieden maken.
In de afgesloten „Lokasies" zullen im
mers geen blanken (behalve de gehei
me politie) mogen komen. Daar kan
men rustig zwart kopen.
Maar verder zal men toch niet moeten
gaan. Het zou het Baasskap eens mo
gen aantasten.
BRUSSEL Twee starfighters van
de Belgische luchtmacht zijn vrijdag
boven Dinant met elkaar in botsing ge
komen en neergestort. Beide vliegers
hebben zich met hun schietstoel kun
nen redden. Eén van de toestellen is te
pletter gevallen op een honderdtal me
ters afstand van het Atheneum van Di
nant. Het tweede raakte de grond aan
de rand van een bos, gelegen tegenover
de citadel van de stad, in de buurt van
de oude stadswal.
De twee Starfighters waren afkom
stig van de basis Florennes. Het onge
val gebeurde tijdens een naderingsma-
noevre die voorafging aan een landing
van drie andprp 1 omstellen te Florennes.
