ORGELS
le Jaargang
Zaterdag 2( fOctober 1926
No. 39
Buitenland.
R. van den Burg
BEELDEN.
Gebruikte
LieDig - Worcester - muiier enz.
uraagt prijscourant met conditie s aan
Firma
Met medewerking der Predikanten der Hervormde, Gereformeerde en Chr. Gereformeerde
Kerken te Veenendaal.
ADRES REDACTIE: Anti-Rev. Persvereen. Veenendaal.
ADRES ADMINISTRATIE: H. BROUWER, MARKT A 207, VEENENDAAL.
Verschijnt des Zaterdags.
ORGAAN VAN DE
ANTI-REV. PERSVEREENIG1NG
ABONNEMENTSPRIJS 0.75 PER KWARTAAL.
ADVERTENTIE-TARIEVEN:
Advertentiën 15 regels fl.elke regel meer 20 ct. Abonnementen belangrijk lager.
Advertentiën „Vraag en Aanbod" 50 ct. a contant per plaatsing b een
maximum aantal woorden van 25voor ieder woord meer 3 cent.
De tegenstelling.
Dê groote demonstratie, waarmee
de sociaal democraten op zoo erger
lijke wijze de Zondagsrust verstoor
den en den Zondag ontheiligden, be
lichtte weer zonneklaar de groote te
genstelling tussphen het Woord Gods
en het woord van onzen tijd.
De redenaars bekoorden de mas
sa met hun hooggestemde rede
voeringen, waarin zij zich zelve als
de vrienden van den vrede bij uit
nemendheid hebben ge teekend. Wie
niet met hen eens geestes zijn, wor
den als geweldhebbers ge teekend, die
in zwaard en harnas hun heil zoeken
en in militairisme behagen scheppen.
Het valt moeilijk te verstaan, dat
er één mensch gevonden wordt, die
zal zeggen: ik wensch oorlogal was
het alleen maai* over zichzelf.
Opmerkelijk is het, dat juist zij, die
niet gelooven in de goedheid van den
mensch, omdat de Heilige Schrift oii
verbiedt en de ervaring het bevestigd
veel milder zijn in hun oordeel over
de menschen dan zij, die de inner
lijke gaaiheid van den mensch aan
vaarden.
Met welk recht durft iemand als
de goedaardige poseeren en komt hij
niet uitgepraat over zijn lieflijke,
vreedzame gevoelens, terwijl hij bij
zijn tegenstanders allerlei leelijks ver
onderstelt"/
De vergissing is duidelijk. Wie den
vrede willen grondvesten op de lief
de tot den vreoe bij den mensch, zien
den wezenlijken aard van den mensch
en van zien zelve voorbij. De Heilige
Schril t laat ons den mensch van na
ture zien ais een hater van God en
den naaste: Daarin ligt tevens de kiem
van den oorlog besloten. Hij kan uit
eigen kracht het booze niet overwin
nen en vandaal* zijn onmacht tegen
den oorlog.
De kracht van het geloof is de aan
vaarding van het feit der zonde, die
de harmonische onLwikkeling der
menschelijke gaven en krachten on
mogelijk maakt. Hiermee staat het
Christelijk geloof tegenover het op
pervlakkige socialisme, dat meenL het
monopolie van de vredesgedachte te
bezitten en in staat te zijn deze voor
altijd te doen beerschen.
Het socialisme heeft wel het mooie
woord en de lokkende belofte maar
het Christelijk geloof kan daariegen-
over wijzen op de feiten in de we
reldgeschiedenis, die de waarheid der
Heilige Schrift bevestigen.
Zijn wij dan geen hartstochtelijke
ijveraars voor den vrede?
Natuurlijk wel. indien de beginse
len, die naar den Woonde Gods zijn
en voor de doorwerking waarvan
wij werken en streven in de saam-
leving van volkeren en staten wer
den nageleefd, dan zouden het ge
weld en de oorlog hebben uitgediend.
Wij voeren met kracht het pleit voor
het zegevieren van het recht boven
het geweld, voor het oplossen van ge
schillen in den weg van het recht.
Wij juichen ook van harte toe, dat
de staatsleiders der groote mogend
heden geleidelijk van een betere ge
zindheid blijk geven.
Aan Neerlands christenvolk zal het
niet liggen, indien de doorwerking van
de rechtsidee in het saamleven der
volkeren niet zal zegevieren.
Vrede door recht het is ons uit
de ziel gegrepen, mits dat recht wordt
opgebouwd uit het recht Gods, ons
geopenbaard in Zijn Woord. Maar
wij steunen daarbij niet op menschen
en blijven indachtig aan het feit der
zonde, die alle verhoudingen in de
wereld doordrongen heeft.
Ons standpunt wordt uitsluitend be
paald met behulp van hèt antwoord
op de vraag: wat eischt God van een
overheid voor een volk? Wat is haar
taak en welke middelen moeten haar
ten dienste worden gesteld?
Wij staan voor den plicht om wat
God ons heeft toevertrouwd als volk,
wat door Hem in Zijn voorzienig be
stel onder de hoede van onze over
heid is gesteld, niet tegen den eersten
den besten rechtsbreker van buiten
prijs te geven.
Wij houden vast aan de opvatting
dat aan de van God ingestelde over
heid de macht en het recht door God
is verleend om zoo noodig gewapend
den rechtsbreker van buiten de gren
zen te weerstaan en dat het gebruik
van die macht en dat recht in be
paalde omstandigheden plicht kan
worden tot handhaving van Gods
recht.
D.
Is er reden?
Wanneer onzerzijds gewezen wordt
op onchristelijke uitspraken van ge
zaghebbende sociaaldemocraten, dan
klinkt aanstonds het verweer, dat
het hier betreft persoonlijke meenin
gen, waar de partij als zoodanig ge
heel buiten staat.
Zoo ging het, toen de heer Wibaut
in De Nieuwe Tijd zijn artikelen
schreef, waarin hij zijn verlangen uit
sprak naar de socialistische maat
schappij, in welke het huwelijk tus-
schen één man en één vrouw zijn
ailesbeheerschende positie zal hebben
verloren.
Zoo ging het, toen deze „machtige"
sociaal democraat zich verhief in de
Provinciale Staten van Noord-Holland
voor het amendement-Geton, dat in
het Ambtenarenreglement de zooge
naamde „vrije verbintenis' met het
huwelijk wilde gelijk stellen.
Zoo ging het, toen deze zelfde leids
man hel vorige jaar in de Eerste Ka
mer durfde uilroepen, dal hij „maar
een heiden was' en „bepaalde vor
men van buitenhuwelijks samenleven
zeer redelijk en toelaatbaar" achtte.
Zoo ging het, toen Suze Groene weg
op een congres uitsprak dat zij het
verwekken van een buitenechtelijk
kind geen zonde maar hoogstens een
fout noemde.
Thans echter is in het roede dag
blad Het Volk de redacteur de Jong
het socialistisch standpunt aldus ko
men omschrijven:
„dat geen socialist er iels tegen kan
hebben uit een moreel of maatschap
pelijk oogpunt, dat een ongehuwde
vrouw, die een onafhankelijke positie
heeft en het moederschap verlangt,
aan het verlangen in volle beschik
king over eigen leven voldoet, mits
zij de gevolgen het kind kan
en wil aanvaarden."
Het leidend hoofdorgaan procla
meert dus, dat tegen het buitenechte
lijk moederschap geen socialist be
zwaar heeft.
Is er reden om bij den voorlduur
tegen het socialisme te waarschuwen
als tegen een onchristelijke macht?
D.
Ontwapening.
Op den rooden ontwapeningsdag in
Den Haag is weer eens „Oorlog aan
den Oorlog" verklaard en zijn de dui
zenden opnieuw aangespoord voorde
nationale ontwapening in het vuur
te gaan.
We voelen deernis, oprechte deer
nis met de groote menigte, die door
de socialistische leiders zich laat op-
zweepen voor een ongrijpbaar ideaal.
Het is geen haar minder dan volks
misleiding, wanneer de strijders voor
nationale ontwapening de meening in
gang willen doen vinden, dat de vrede
nader zal komen als ons land begint
met zijn soldaten huis toe te zenden.
Neen, we zullen ditmaal eens niet
met de hand op het Woord Gods aan-
toonen dat door de realiteit der zon
de in de menschenwereld het vre-
desideaal nooit tot volle werkelijkheid
op deze aarde worden kan. Een be
roep op de Schrift heeft allang voor
duizenden en nog eens duizenden
geen zin meer, omdat zij met God
en met Zijn Woord niet mear re
kenen.
Maar wat zei, kort nadat het ver
drag van Locarno gesloten was, de
socialistische leider Emile van der
Velde, Minister van "Buitenlaodsche
Zaken in België, toen hij over dat
verdrag in de kamer der volksverte
genwoordiging sprak?
Hij zei letterlijk
„Het verdrag Van Locarno zou een
belofte zonder toekomst zijn, wanneer
er niet de ontwapeningsconferentie op
volgde, welke in den eerstkomenden
lijd het voornaamste voorwerp van
onze zorg behoort te zijn. Slechts al-
gemeene, evenredige, gelijktijdige ver
mindering der bewapening zal veilig
heid voor allen mogelijk maken."
Dat is nu een verklaring van een
leider der socialisten in België.
Leest die vet gedrukte woorden nu
eens een paar keer met aandacht en
nadruk en zegt dan eens eerlijk of
we al of niet gelijk hebben, wanneer
we het geschreeuw van de roode lei
ders in ons land om nationale ontwa
pening, volksmisleiding noemen.
C. G.
De Ziektewet.
Zal dan eindelijk het gesol met de
ziektewet een einde nemen?
Hoelang is het nu al geleden, dat
de ziektewet-Talma wel van stapel
liep, maar niet in de vaart werd ge
bracht?
Hebben Groeneveld, Posthuma en
Kupers ons met al hun fraaie plan
nen één stap verder gebracht?
Nu weer ligt de ziektewet van Mi
nister Aalberse geschut in de haven
van den legist at ie, ven arbeid onzer re-
maar steeds niets.
Geen wonder, dat teekenen van on
geduld, van ontevredenheid worden
vernomen en menigeen zich mistroos
tig afvraagt of er-nog wel ooit een
ziektewet zal komen.
Nieuwe hoop brengt wel de troon
rede.
Immers: „Invoering der ziektewet
ligt in het voornemen, nadat deze ge
wijzigd zal zijn in het bijzonder in
dien zin, dat meer plaats wordt inge
ruimd aan voorzieningen, welke uit
het Maatschappelijk leven opkomen."
Zeker, 't liefst zagen we, dat de
Overheid zich geheel kon onthouden
van het scheppen eener regeling, om
dat het bedrijfsleven zelf in zich de
krachten toont te hebben, noodig om
deze voor den arbeider zoo gewich
tige materie, civielrechtelijk te rege
len.
Wie echter de maatschappelijke ver
houdingen met een nuchter oog be
ziet, kan geen oogenblik de gedachte
voeden, dat het mogelijk is zonder
regeerings-bemoeiing iederen arbeider
bij ziekte een uitkeering te verzeke
ren. Afgedacht nog van den onwil
van sommige werkgevers om in ge
val van ziekte te hulp te schieten,
moet vooral ook gerekend worden
met het feit, dat meermalen ook de
onmacht van den werkgever hem zal
verhinderen te dCSus., wat hij overi
gens wel gaarne zou willen.
Het is dan ook niet te verwonde
ren, dat in verschillende landen reeds
lang gebroken is met de civielrech
telijke regelingen en de staat heeft
ingegrepen.
Ook in ons land zal het niet gaan
buiten de regeering om. Daarbij is het
echter een gezonde gedachte, dat aan
hetgeen in het maatschappelijk zelf
is opgekomen, een ruime plaats zal
worden ingeruimd in de ophanden
zijnde regeling. Die gezonde gedachte
lag ook in Talma's ziektewet, maar
was tamelijk wel zoek in de ziekte
verzekering van Minister Aalberse.
Moge het Minister Slotemaker de
Bruine gegeven zijn eindelijk de ziek
tewet in werking te brengen.
Daarmee zal dan ook een punt van
het „program van actie" der Antire
volutionairen in vervulling zijn ge
gaan. C. G.
Week-waterpas.
Voor de pais van heel Europa
Blijv' de vrede van Thoiry
So sal vast een ieg'lijk hope
Niet alleenlijk theory,
is hel onderschrift van een plaatje
uit de Telegraaf, dat de toenadering
tusschen Frankrijk en Duilschland in
beeld brengt.
Thoiry is een Fransch dorpje aan
den voet der Jura, waarheen Briand
en Stresemann zich begeven hadden,
zonder dat een der 500 journalisten,
die te Genéve op nieuws aasden, er
iets van vermoedden. Vier uren heb
ben de beide ministers er ongestoord
kunnen spreken.
Wat er besproken is, heeft geen der
beide staatslieden in bijzonderheden
bekend gemaakt. Stresemann heeft op
een bieravond voor de Duitsche Ko
lonie te Genève zoo gesproken, dat
er in Frankrijk ongerustheid gewekt
is, omdaL men de resultaten van den
vrede in gevaar achtte.
In verband daarmee verdient het
de aandacht, dat Poincaré het Zondag
26 Sept. geraden achtte om, evenals
vroeger, op Zondag een politieke re
devoering te houden. Ditmaal werd
die redevoering uitgesproken aan een
lunch, welke door den Nationalen
Bond van Oorlogsverminkten werd
gegeven.
Een zinnetje uit die redevoering
„en dat op bevel van een keizerlijken
generalen staf die oorlog gevoerd
werd met een meedoogenlooze wreed-
DuitscEI'and van "Beden er toe komen
kon, openlijk sommige van de metho
den van het Duilschland van gisteren
af te keuren!"
Ongetwijfeld, de oorlog was wreed,
van beide zijden. Dat moet Frankrijk
niet vergeten. Ook Frankrijk heeft
twee keizers en vele koningen gehad,
die den oorlog gevoerd hebben door
hun legerscharen ver buiten hun lan
den te zenden en daar, in een aanval
lenden oorlog, schrik, verderf en ver
woesting te zenden.
We zullen hopen, dat beide lan
den niet voortgaan op die manier.
Dan zou de teekenaar van de Haag-
sche Post gelijk krijgen die de sa
menkomst der beide staatslieden als
huichelachtig en bedrieglijk voorstelt,
liever zouden we die samenkomst als
een uiting van ware menschenliefde
beschouwen, zooals diezelfde Haag-
sche Post op de voorpagina schrijft.
Eenzelfde tactiek werd door andere
bladen jaren geleden met het Vredes
paleis gevolgd. Hooggestemde, idealis
tische, frazenrijke artikelen huldigden
het nieuwe instituut en noemden het
Bijbelsche Christendom bekrompen.
Toen in 1914 de oorlog uitbrak be
spotten die bladen met woord en
pen de instelling, die zij vroeger ver
heerlijkt hadden.
Wie voor 1914 meende, dat het op
richten van een kostbaar gebouw den
vrede verzekerde, was naief en be
krompen. „De steenen kreet' om vre
de door recht verzekerde noch den
vrede, noch het recht. En wie nu
meent, dat het instituut van den Vol
kenbond alle oorlogen bezweert en
de geruchten der oorlogen stilt, zal
ook eenmaal dat droombeeld ver
stoord zien.
Al meer en meer blijkt, dat de
mijnwerkersstaking in Engeland ver
loopt en voor de werklieden verloren
is. De staking duurt nu reeds 22 we
ken. De stakingsleider Cook, de secre
taris der Britsche mijn werkers federa
tie, heeft gezegd: „Wanneer we moe
ten terugtrekken en een compromis
moeten aanbevelen, moeten we dat
doen op gedisciplineerde wijze."
Van al deze woorden, zal weldra
alleen deze uitdrukking alleen over
blijven: „We moeten terugtrekken."
Er is wederom gebleken, dat de soli
dariteit der internationale arbeiders-
organisatie's een droombeeld is, want
de Duitsche arbeiders krijgen en aan-
Alleen strijd.
De politieke kniebandjes de vinding is
van Prof. Diepenhorst zijn losgemaakt,
doch het politieke baeld is nog allesbe
halve helder.
De Geer blijft en in.de Troonrede is een
aantal maatregelen aangekondigd, waar
onder er zijn, waarvan te hopen is, dat ze
wet zullen worden. Behalve de Ziektewet
zijn het meest practische zaken, die zoo
wel van de rechter- als de linkerzijde
steun zullen kunnen ontvangen.
Of het ook gebeuren zal is een andere
vraag.
Vermoedelijk zal dit Kabinet zich naar
rechts moeten oriënteeren, wil het 1929,
het jaar van de volgende" verkiezingen
halen.
En dat op zich zelf is een gevaar voor
de drie Christelijke partijen zelf, daar
maar al te gauw de idee gewekt kan
worden, dat dit Kabinet met die par
tijen homogeen is.
We hebben zelfs het stil vermoeden,
dat de Chr. Historische fractie een poli
tiek zal voeren, die deze richting uitgaat.
Daarvoor moet gewaakt worden.
De coalitie moet bewust hersteld wor
den bij gemeenschappelijk overleg en ge
voeld worden als een noodzakelijkheid
of er moet een strikt onafhankelijke poli
tiek; worden gevoerd.
Als er een kans op is, dat er toenade
ring komt, dan is het noodig het volk
in de jaren voor de verkiezingen bekend
er mee te maken en moet het A. R. be
ginsel-program hetzelfde zijn als het pro
gram van actie.
Elke toegeeflijkheid tegenover het be
staande Kabinet is dan een politieke fout.
Geen coalitie, dan ook geen compro
mis, doch alleen strijdl
vaarden de voordeelen, ontstaan door
de Britsche arbeiders.
In de iautomobid-fabrieken van
Ford wordt thans 40 uren gewerkt.
Zijn arbeiders werken 5 dagen van 8
uur, maar ze krijgen 6 dagen uitbe
taald. Het is een kwestie van zaken
doen verklaarde Ford. Het gros van
alle artikelen wordt verbruikt door
de menschen, die ze vervaardigen
zoo is het volgens Ford in Amerika).
Geef den menschen meer vrijen tijd
en hun behoeften zullen stijgen. De
gestegen consumptie eischt grooter
productie en het massa-product leidt
tot prijsverlaging.
In Rusland staat bij Moscou een
kindertehuis. Daar worden kinderen
verpleegd, die dreigden te verwilde
ren. De meesten dezer kinderen zijn
zóó verslaafd aan tabak, om nu het
ergste niet te noemen, dat hun aan
vankelijk niet alle tabak onthouden
wordt. Ze krijgen 2 cigaretten per
dag. Doktoren en verplegend perso
neel mogen geen tabak gebruiken,
zoodat in Rusland het voor ons zon
derlinge feit zich voordoet, dat er
een huis is, waar de kinderen mogen
rooken, maar de volwassenen het on
der strafbedreiging moeten nalaten, 't
Was bij ons thuis, jaren geleden, pre
cies andersom.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN,
Bijzondere aanbieding van
enkele bespeelde orgels
Arnhemschestraat.
injj n.<> vrjen-den, indien h.et